Opracował: Zespół dostepnyprawnik.pl
Którzy przedsiębiorcy mogą skorzystać z ochrony?
Aby dany przedsiębiorca mógł skorzystać z ochrony konsumenckiej muszą zostać kumulatywnie spełnione dwa warunki:
▪ Przedsiębiorca musi być przedsiębiorcą jednoosobowym. Oznacza to, iż nowe regulacje dotyczą jedynie przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Nie ma tutaj znaczenia rozmiar i skala prowadzonej działalności.
▪ Zawierana umowa musi być bezpośrednio związana z prowadzoną działalnością gospodarczą, ale nie posiadać charakteru zawodowego. Ocena charakteru zawodowego nie będzie się odbywać w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez nią działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Oznacza to, iż zakup dokonywany przez przedsiębiorcę musi być zakupem bez związku z branżą lub specjalizacją danego przedsiębiorcy To czy dany zakup będzie miał charakter zawodowy będzie musiało być zweryfikowane przez sprzedawcę. Taka weryfikacja dokonywana najczęściej będzie na podstawie danych z CEiDG. Jednakże ustawa nie wskazuje na jakiej podstawie będzie dokonywana weryfikacja, w związku z czym sami przedsiębiorcy będą wprowadzać własne narzędzia w celu sprawdzenia charakteru działalności. Być może sprzedawcy dodatkowo będą żądać np. złożenia oświadczenia czy dany zakup związany jest z zawodowym charakterem działalności.
Przykładami „braku charakteru zawodowego” towaru może być zakup:
- ekspresu do kawy przez księgowego lub prawnika;
- drukarki przez firmę budowlaną;
- artykułów biurowych przez fryzjera lub kosmetyczkę.
Nowe przepisy konsumenckie – decydująca jest data zawarcia umowy
Nowe przepisy pierwotnie miały wejść w życie już w czerwcu 2020 r. Jednakże w związku z sytuacją epidemiczną weszły w życie w dniu 1 stycznia 2021 r. Przy czym nowe przepisy będą miały zastosowanie jedynie do umów zawartych nie wcześniej niż w dniu wejścia w życie. Oznacza to, iż do umów zawartych przez jednoosobowego przedsiębiorcę niezwiązanych z zawodowym charakterem do dnia 31 grudnia 2020 r. przepisy te nie znajdą zastosowania nawet w przypadku gdyby taki przedsiębiorca mógł skorzystać z przepisów dotyczących rękojmi czy odstąpienia od umowy już w 2021 roku.
Zakres ochrony konsumenckiej
Na podstawie wprowadzonych zmian przedsiębiorcy jednoosobowi nabywający rzeczy lub usługi dla swojej firmy ale bez związku z zawodowym charakterem działalności będą mogli skorzystać z przepisów chroniących konsumentów w następującym zakresie:
1) Przepisów dotyczących niedozwolonych postanowień umownych (klauzul abuzywnych) – w umowach sprzedawcy nie będą mogli stosować klauzul abuzywnych tzn. nie będą mogli skorzystać z takich zapisów umownych, które nie zostały indywidualnie uzgodnione, jeżeli kształtują prawa i obowiązki przedsiębiorcy w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami i rażąco naruszają interesy przedsiębiorcy. Takie postanowienie umowy nie będzie wiązało przedsiębiorcy, który korzysta z ochrony konsumenckiej, aczkolwiek nie będzie to powodowało nieważności całej umowy – strony będą związane postanowieniami umowy w pozostałym zakresie.
2) Rękojmi za wady zakupionego produktu – na mocy nowych przepisów przedsiębiorca jest objęty ochroną z tytułu rękojmi tak jak konsument, z tym wyjątkiem, iż w ramach zawartej umowy odpowiedzialność z tego tytułu może być przez strony modyfikowana także na niekorzyść przedsiębiorcy (może zostać ograniczona lub nawet wyłączona).
3) Odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa – zgodnie z nowelizacją jednoosobowy przedsiębiorca będzie mógł na takich samych zasadach jak konsument odstąpić od umowy zawartej od dnia 1 stycznia 2021 r. poza lokalem przedsiębiorstwa w terminie 14 dni od dnia zawarcia umowy bez podania przyczyny oraz bez ponoszenia kosztów, z wyjątkiem kosztów zwrotu rzeczy oraz kosztów wygenerowanych w skutek wyboru dostarczenia rzeczy w inny niż standardowy i najtańszy sposób.
Obowiązki sprzedawców w związku z nowymi przepisami
W związku z wejściem w życie nowych przepisów sprzedawcy muszą dostosować posiadane regulaminy i umowy zawierane z przedsiębiorcami objętymi ochroną konsumencką. Jak wyżej wskazano będą musieli każdorazowo weryfikować czy przedsiębiorca dokonujący zakupu będzie objęty rozszerzoną ochroną konsumencką.