![Remont pomnika żołnierzy Armii Krajowej w Mielcu na ostatniej prostej [ZDJĘCIA] - Zdjęcie główne](https://static.korso.pl/galleries/125bb109-4bb4-4b1a-b7b0-9aa43eeda289)
Pomnik żołnierzy Armii Krajowej w Mielcu. Kiedy powstał?
Pomnik żołnierzy Armii Krajowej w Mielcu powstał staraniem mieleckiego środowiska kombatanckiego początkiem lat 90. XX w. Odsłonięto i poświęcono go 11 września 1993 r. Ówcześnie żyjący żołnierze Armii Krajowej chcieli upamiętnić czyn zbrojny oraz daninę krwi, jaką złożyli w czasie II wojny światowej, a potomnym przekazać symbol, który zachowa w świadomości społecznej pamięć i etos Armii Krajowej. Inicjatorem powstania upamiętnienia był Tadeusz Orłowski, ówczesny prezes Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Mielcu. Środowisko kombatanckie wybudowało upamiętnienie z własnych składek i wkładu osobowego. W „teczce pomnika” w muzeum regionalnym znajduje się dokumentacja obrazująca determinację kombatantów i „wdowi grosz”, którym finansowali budowę upamiętnienia.
Pomnik żołnierzy Armii Krajowej w Mielcu. Co przedstawia?
Pomnik przedstawia sugestywną scenę błogosławieństwa, które udziela ukrzyżowany Chrystus klęczącemu żołnierzowi Armii Krajowej. Betonowa konstrukcja cokołu obłożona została granitowymi płytami. Krzyż otrzymał okładzinę z płytek. Całość otoczona została ogrodzeniem. Na cokole zawisła tablica z napisem „W hołdzie żołnierzom Armii Krajowej”. Prace realizacyjne prowadzone były przez Rzeszowskie Przedsiębiorstwo Budownictwa Przemysłowego. Autorem rzeźb był krakowski artysta Zbigniew Bec. W takiej formie pomnik wpisał się na stałe w krajobraz miasta. Jest miejscem spotkań kombatantów, stowarzyszeń i organizacji patriotycznych oraz okolicznościowych uroczystości. Od lat odbywają się przy nim 1 sierpnia capstrzyki upamiętniające wybuch Powstania Warszawskiego oraz uroczystości upamiętniające powstanie Armii Krajowej. Ciężar organizacji uroczystości podejmują społecznicy we współdziałaniu z samorządem.Konstrukcja, użyte do budowy materiały i wpływ warunków atmosferycznych nie były mu przychylne i już kilka lat temu wiadome było, iż pomnik wymaga gruntownego remontu. Już kilka lat po odsłonięciu trzeba było zabezpieczyć płytki okładziny krzyża przez metalowe listwy. Było to bardzo nieestetyczne. Malowane elementy pomnika wyblakły, a farba, odchodząc od elewacji, pozostawiła widoczne ubytki. Wymalowany na okładzinie krzyża Znak Polski Walczącej niemal przestał być widoczny. Woda opadowa, która przez lata wnikała w głąb postumentu przez cementowe fugi pomiędzy płytami, powoli rozsadzała granitową okładzinę cokołu. W 2020 roku płyty zaczęły odpadać. Widok był przygnębiający.
Prace remontowe pomnika żołnierzy Armii Krajowej w Mielcu
Ostatni przewodniczący mieleckich struktur ŚZŻAK, kapitan Jerzy Dębicki, przez kilka lat zabiegał w miejskim i powiatowym samorządzie o podjęcie prac remontowych. Wspierały go lokalne środowiska i organizacje patriotyczne. Skutek był mizerny, gdyż prace ograniczały się jedynie do doraźnych poprawek wizualnych. Dodatkowym problemem była nierozwiązana sprawa prawnej własności pomnika. Inwestor w latach 90. XX w. nie dopełnił procedury przekazania pomnika po jego wybudowaniu na stan gminy. Zaniedbania rodziły problemy prawne. W 2020 roku tuż przed śmiercią kpt. Dębicki raz jeszcze zwrócił się do samorządu o podjęcie działań remontowych. Po jego śmierci koordynacją realizacji swoistego testamentu tych działań zajął się radny miejski Marek Zalotyński. W działania włączyły się podkarpackie struktury ŚZŻAK i IPN. Magistrat przygotował operat koniecznych prac, zabezpieczone zostały środki budżetowe, ogłoszono przetargi mające wyłonić wykonawcę. Dopiero piąty przetarg, w październiku 2022 roku, wyłonił wykonawcę. Warto w tym miejscu zauważyć i docenić wkład oraz determinację pracowników Urzędu Miasta: Andrzeja Jędrychowskiego Naczelnika Wydziału Inwestycji i jego Zastępcy Ireneusza Kuzary. Równolegle prowadzone były rozmowy i zabiegi o pozyskanie środków na remont.Faktyczny stan pomnika ukazał się jesienią 2022 r., gdy po zdjęciu płyt wierzchnich odsłonił się ogromny problem katastrofalnej erozji fundamentu. Woda opadowa, która od lat penetrowała fundamenty, spowodowała ogromne spustoszenia. Wymusiło to konieczność odkucia 20 cm warstwy betonu na całej powierzchni fundamentu i nałożenia swoistej plomby betonowej stabilizującej i wzmacniającej konstrukcję. Podobnie stało się z konstrukcją krzyża. To był naprawdę najwyższy czas, by zrealizować remont.
Nowa elewacja na pomniku żołnierzy Armii Krajowej
Pomnik uzyska nową elewację. Płyty okładzinowe zostaną wymienione i zmieni się sposób ich mocowania. Malowane elementy zastąpi metaloplastyka. Ustawione zostaną maszty na flagi. Odnowione zostanie otoczenie. Pomnik odzyska właściwy wizerunek.Wszyscy mamy świadomość należnej czci dla żołnierzy Armii Krajowej, którzy daniną swej krwi walczyli z niemieckim i sowieckim okupantem. Wyrazem tego winna być troska o pamięć o Nich, którą w naszym mieście obrazuje pomnik żołnierzy Armii Krajowej, zlokalizowany przy ul. Sienkiewicza. Pomnik ten wpisał się na stałe w historię i wizerunek miasta, stanowi jego wizytówkę i świadczy o społecznej wdzięczności dla żołnierzy Polskiego Państwa Podziemnego. Jest stałym miejscem uroczystości organizowanych zarówno przez samorządy miasta jak i powiatu, ale także organizacji i stowarzyszeń kultywujących pamięć i wartości patriotyczne, więc musi mieć swój właściwy wymiar.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.