Historia Stali Mielec w 43 zeszytach [WYWIAD, ZDJĘCIA]

Skąd pojawił się pomysł prowadzenia zeszytów z wynikami i statystykami?

- Sportem interesuję się, od kiedy pamiętam. Czytać nauczyłem się, czytając artykuły na drugiej stronie "Nowin" rzeszowskich, gdzie 1/4 strony to był sport, a liczyć z kolei nauczyłem się, dodając w tabelkach punkty i bramki po następnych kolejkach. Więc to zaczęło się od najmłodszych lat, a zeszyty zacząłem prowadzić w wieku 11 lat i tak robię to do dnia dzisiejszego, czyli już 46 lat.

Pierwszy zeszyt powstał w 1976 roku, a impulsem do jego powstania było zdobycie drugiego mistrzostwa Polski dla Stali Mielec (pierwsze mistrzostwo Polski mielecka drużyna zdobyła w 1973 roku). Najpierw w zeszytach znajdowały się najważniejsze ogólne dane z ówczesnej pierwszej ligi (odpowiednik dzisiejszej ekstraklasy), lecz z biegiem lat były one coraz bardziej szczegółowe.

Wtedy bodajże było 14 drużyn w pierwszej lidze, a więc rozgrywano 7 meczów  w każdej kolejce i przy każdym meczu zapisywałem wynik, nazwiska strzelców bramek, minuty strzelenia bramki i podsumowanie każdej kolejki: liczba zwycięstw gospodarzy i gości, łącznie liczba strzelonych bramek, w tym do przerwy.

W statystykach nie brakuje także takich informacji jak liczba żółtych i czerwonych kartek, kto ile minut występował w danym meczu, a później w sezonie. Zeszyty zawierają dane wszystkich drużyn występujących w ekstraklasie, w tym oczywiście Stali Mielec.

Zapisywanie składów każdej drużyny doszło dopiero po jakimś czasie – od 1986 roku.  Najpierw gazeta "Nowiny" publikowała składy Stali Mielec i przeciwnika, a potem zacząłem kupować "Tempo", "Przegląd Sportowy", "Sport" i tam już były składy wszystkich drużyn występujących w 1 lidze. W zeszytach znajdują się nazwiska wszystkich zawodników Stali Mielec, którzy występowali na przestrzeni tych lat w pierwszej lidze i w ekstraklasie.

Po zakończeniu pełnego sezonu w zeszytach uzupełniane są takie dane w poszczególnych drużynach jak: składy, strzelcy bramek, ilość widzów na koniec sezonu z dokładnością do jednego (oczywiście według oficjalnych wskazań w różnych publikacjach).

Od około 40 lat prowadzę również zeszyty dotyczące pierwszej ligi. Zeszyty te zaczęły się stąd, że Stal Mielec znalazła się w pierwszej lidze. Ekstraklasę zawsze chciałem robić, więc jak nawet Stali tam nie było, to zeszyty ciągle powstawały. Z drugą ligą było podobnie. Z występów poniżej II ligi mam zapisane tylko wyniki. 

Obecnie w czwartej lidze grają rezerwy Stali Mielec i również mam te wszystkie wyniki zapisane w obecnym, jak i poprzednim sezonie, i do tego jest mi potrzebny Tygodnik Regionalny "Korso", gdyż tam są publikowane wyniki meczów rezerw Stali.

Oprócz ligowych szczegółowych statystyk tworzysz także dane dotyczące reprezentacji Polski w piłce nożnej.

- Tak, od 1986 roku zapisuję w zeszytach do tej pory wszystkie kolejne wyniki meczów reprezentacji Polski, strzelców bramek i składy. Dopiero po latach uzupełniłem sobie wcześniejsze mecze Polski od pierwszego oficjalnego meczu reprezentacji w 1921 roku, gdy dotarłem do innych źródeł informacji. Jednak nie powielałem tego, co już jest w różnych książkach o tematyce sportowej. Nigdy nie przepisywałem książek, tylko robiłem takie różne inne statystyki, których nie można było znaleźć  gdzie indziej.

Poza tym w zeszytach są dane polskich drużyn występujących w europejskich pucharach – np. wyniki, strzelcy bramek, ilość występów danej drużyny w pucharach czy liczba występów poszczególnych zawodników w drużynie. Każda polska drużyna występująca w europejskich i krajowych pucharach jest skwapliwie odnotowana - są jej wszystkie mecze w polskiej  lidze, wszystkie mecze w pucharach europejskich i wszystkie mecze w pucharze Polski. A później na koniec sezonu to wszystko jest podsumowane.

Posiadam niezwykłe zestawienie tabelaryczne o polskich drużynach występujących w europejskich pucharach, w której możemy zobaczyć, ile poszczególne zespoły zdobyły punktów w tych rozgrywkach w całej historii występów.

To nie wszystko?

- Mam także albumy poświęcone najpierw eliminacjom, a następnie mistrzostwom świata w piłce nożnej - łącznie ze składami, wybranymi zdjęciami z gazet i przeróżne statystyki - na przykład tabela wszech czasów eliminacji do mistrzostw świata.

 Zawsze jak są rozgrywane mistrzostwa świata w piłce nożnej, to jest tabela wszech czasów tych finałów mistrzostw świata, a ja zrobiłem sobie dodatkowo podsumowanie, jakiego nigdzie nie było - czyli tabelę wszech czasów samych eliminacji do mistrzostw świata – do wszystkich mundiali – tyle, ile ich było w historii.

Ponadto sporządziłem zeszyt z bilansem każdej drużyny, która startowała w I lidze (obecnie ekstraklasa) od początku jej istnienia, czyli od 1927 roku.

Mam również statystyki z zapisanymi strzelcami wszystkich bramek dla mieleckiej Stali, których było w sumie 110 zawodników. Posiadam też zestawienie liczby występów wszystkich zawodników w mieleckiej drużynie.

Po co to właściwie robisz?

- Żebym ja to wiedział? Jak już zacząłem, to później z każdym rokiem szkoda mi było to po prostu tak zostawić. Choć zdarzyło się, że miałem już trzyletnie zaległości w prowadzeniu tych zeszytów. Mieszkałem wtedy w Przyłęku, a tam było trudno o gazety. Jednak po pewnym czasie udało mi się uzupełnić te brakujące 3 lata. Aby zdobyć zaległe informacje, jeździłem do mieleckiej biblioteki, pożyczałem w piątek na przykład miesięczne wydania Przeglądu Sportowego, uzupełniałem dane, a w poniedziałek oddawałem gazety i w następny piątek kolejny miesiąc i tak dalej. W ten sposób doszedłem do tego, że w końcu byłem na bieżąco.

Głównym źródłem informacji statystycznych są w pierwszej kolejności gazety, książki sportowe, a na końcu internet. Zdarzało się, że czegoś nie było w gazecie, bo na przykład jakiś mecz toczył się tuż przed wydaniem gazety, więc dziennikarze nie zdążyli umieścić relacji w bieżącym numerze, a w kolejnym wydaniu gazety tego meczu nie było, bo już było dawno po meczu i nikt by się tym nie interesował. Dlatego zdarzało się nawet, że wykonywałem telefon do jakiegoś klubu z pytaniem, jaki był np. skład drużyny w konkretnym meczu. Wynik oraz zdobywcy bramek były jeszcze do znalezienia, ale zdobyć skład drużyny, to już nie była łatwa sprawa. Pamiętam, że właśnie w takiej sprawie dzwoniłem kiedyś do klubu Wisły Kraków. Akurat trafiłem na kompetentną osobę, która zdobyła dla mnie takie informacje. Czasami wywołuje to zdziwienie, ale da się sprawę załatwić.

Bardzo dużo danych pochodzi z gazet, które bardzo lubię czytać, gdyż lubię szum papieru pod palcami.

Jak wygląda uzupełnianie takiego zeszytu?

- Kiedyś robiłem tak, że po jednej czy dwóch kolejkach potrafiłem siedzieć całą noc nad zeszytem, żeby to wszystko uzupełnić, a teraz w wolnym czasie zapisuję sobie parę drużyn po kolei, a jak coś mam zrobić innego, to odkładam zapisywanie na później, następnie znów w wolnym czasie do tego wracam. Uzupełniam z takim skutkiem, że jestem wciąż na bieżąco. Jakbym tak siadł, to w trybie ciągłym uzupełnianie jednej kolejki zajęłoby mi około 3 godzin pracy.

Czy można powiedzieć o Tobie, że jesteś chodzącą encyklopedią Stali Mielec?

- Andrzej Szarmach zagrał w drużynie Stali Mielec 100 meczów, strzelił 60 bramek, Grzegorz Lato zagrał w mieleckiej drużynie 272 mecze, strzelając 111 bramek. Od momentu kiedy do składu Stali dołączył Andrzej Szarmach i zaczęli grać razem na boisku, to z tych 111 goli Grzegorz Lato strzelił tylko 30, a Szarmach w tym samym czasie strzelił 60 goli, czyli drugie tyle co Lato.

Kto jest według Ciebie - patrząc przez te wszystkie lata i sporządzając tak wiele statystyk - najwybitniejszym zawodnikiem Stali Mielec?

- Za młodu grałem trochę w piłkę nożną - nie w Stali Mielec, ale w juniorach Gryfu Mielec, to zawsze chciałem być, i to mi się nie zmieniło do tej pory, Henrykiem Kasperczakiem. Jakby nie było rozgrywającego Kasperczaka, to nie byłoby Grzegorza Laty w Mielcu, a jakby nie było go w Mielcu, to nie byłoby go w reprezentacji. Zawsze podobał mi się również inny rozgrywający mieleckiej drużyny, Włodzimierz Ciołek.

I co zamierzasz z tymi zeszytami zrobić?

- Zamierzam je mieć, bo mi nic innego do głowy na razie nie przychodzi, ale rozważę każdą ewentualną propozycję. Nie mam konkretnego planu co do dalszej ich przyszłości.

Czy ktoś z Twoich znajomych czy przyjaciół lub ktoś z klubu Stali Mielec wie, że takie zeszyty od tak dawna prowadzisz?

- Z klubu raczej nie wiedzą, a jeśli chodzi o znajomych i przyjaciół, to ci, którzy interesują się sportem, wiedzą o tym.

To porozmawiajmy o Stali Mielec

- PGE FKS Stal Mielec po 17 kolejkach, czyli na koniec rundy jesiennej, zajmuje 7 miejsce, mając 27 punktów. Zwykle do utrzymania się w ekstraklasie wystarczało 38 punktów, co jest celem głównym naszej drużyny.

W tym sezonie są takie mecze, że wygląda to wszystko bardzo dobrze, tylko że na przykład za tydzień znowu wygląda to bardzo źle. Może jeszcze nie mamy takich zawodników, żeby utrzymać dobrą formę, jak z meczów z Pogonią, Cracovią czy Zagłębiem Lubin.

Stal Mielec jest już trzeci rok skazywana przed sezonem na spadek i pewnie dalej nie spadnie. Może w końcu będzie jakaś metamorfoza i będziemy na koniec rozgrywek w szczycie tabeli.

Pamiętam, jak mielecka drużyna spadła ze świecznika w totalny niebyt piłkarski (lata 1996-1997). Od meczu Stali z Realem Madryt, na którym kibicowałem, a w którym mielecki zespół był wielką drużyną, aż do meczu w Pucharze Polski, w którym zespół z Ostrów Baranowskich wygrał ze Stalą Mielec takim samym wynikiem jak Real ze Stalą, czyli 2:1. Notabene na tym meczu również kibicowałem. Obecnie mielecka drużyna gra w ekstraklasie. Teraz pozostaje tylko czekać na mecz z Realem Madryt, aby historia naszego zespołu zatoczyła pełne koło.

Mielecki stadion również mi się podoba, jest zupełnie w porządku jak na Mielec i wystarczająco duży, będzie się dobrze komponował z nowo budowaną halą sportową.

A uważasz, że obecny skład Stali Mielec potrafi tak grać, żeby być w szczycie tabeli, bo dużo się mówi o prezesie i zarządzie, że przed sezonem mielecki zespół nie wzmocnił się kilkoma wartościowymi zawodnikami?

- Nie kupiliśmy, bo nie mamy pieniędzy, zarząd robi co może, lecz nie mamy tyle pieniędzy, żeby kupić paru wartościowych zawodników. Już w tamtym sezonie Adam Majewski odpowiadał po słabszym meczu na pytanie dziennikarza, czy nie boi się zmiany trenera? A trener Majewski spokojnie powiedział, że problemem Stali nie jest trener, tylko zawodnicy.

Moglibyśmy liczyć na wysokie miejsce w tabeli, gdyby kilku zawodników wypaliło, jak Said Hamulic. Cieszy także dobra dyspozycja bramkarza Bartosza Mrozka. 

O dawna się mówi, że jak w Stali w trakcie sezonu ujawni się dobry zawodnik, to po sezonie jest szybko kupowany przez inny klub, a w jego miejsce nie zawsze sprowadzany jest zawodnik prezentujący taki sam poziom.

- Ponieważ znowu chodzi o pieniądze; gdybyśmy mieli pieniądze, to byśmy takiego zawodnika utrzymali. Już pojawiają się pogłoski o chęci zakupu Hamulica. Stal za niego oczekuje siedmiocyfrowej kwoty. Ważne jest, żeby dobrze sprzedać, ale też dobrze kupić. A potem w pewnym momencie zatrzymać przez 3-4 lata tych dobrych zawodników, aby pograli coś i wtedy może będzie szansa na dobry końcowy wynik.

A kogo uważasz za najwybitniejszego trenera Stali Mielec?

- Moim zdaniem najbardziej zasłużonymi dla klubu byli: Andrzej Gajewski, Aleksander Brożyniak, Edmund Zientara, Włodzimierz Gąsior. Ciekawostką jest też, że dla Franciszka Smudy pierwszym klubem trenowanym w Polsce była właśnie mielecka Stal. W pewnym momencie nawet Grzegorz Lato był trenerem, kończąc sezon na wysokim 5 miejscu, a teraz byśmy dużo dali za taką lokatę na zakończenie rozgrywek.

Co lubisz robić w wolnym czasie?

- Mam domek po dziadkach w Przyłęku, to lubię tam czasem trochę pobyć w spokoju i pochodzić po lesie.

Czy wierzyłeś w to, że Stal podniesie się z 4 ligi i awansuje do ekstraklasy?

- Oczywiście, w życiu nie postawiłem na przegraną Stali Mielec, wobec tego zawsze wierzyłem, że Stal awansuje do ekstraklasy.

 Jakimi dyscyplinami sportowymi jeszcze się interesujesz?

- Wszystkimi oprócz łyżwiarstwa figurowego i posiadam niemałą wiedzę na temat innych dyscyplin.

Na którym miejscu Stal Mielec zakończy cały sezon?

- Na piątym.

A jak oceniasz losowanie reprezentacji Polski do mistrzostw Europy?

- Lepiej już nie można było wylosować, gdy ktoś życzył sobie grać ze słabszymi drużynami i wygrywać, to takie życzenie właśnie się spełniło.

Jakie są szanse reprezentacji Polski w nadchodzących mistrzostwach świata w Katarze?

- Jak powtarza wielu, najpierw trzeba wyjść z grupy, a potem wszystko może się zdarzyć.

Nie znudziło Ci się przez 46 lat zapełnianie kolejnych zeszytów?

- Czasem miewam takie chwile zwątpienia. Siądę nad zeszytem, to czasem myślę, że dzisiaj nie będzie pisania, ale za dwa dni siadam i piszę. To oznacza, że Zbigniew nadal będzie zapisywał kolejne karty w zeszytach, nie ma planu, by to przerwać.

Ciekawostki o Stali Mielec:

Wszystkich reprezentantów Polski grających w Stali Mielec było 26. Rozegrali oni w meczach reprezentacji w sumie 473 mecze i zdobyli łącznie 96 bramek. W ciągu całej historii w Stali Mielec w ekstraklasie (poprzednio I lidze) do sezonu 2021/22 grało 214 zawodników. Bramki strzelało 110 z nich. Na konto mielczan możemy także doliczyć 19 bramek samobójczych strzelonych sobie przez przeciwników Stali.

Największą liczbą występów w Stali Mielec może poszczycić się Grzegorz Lato, który rozegrał 272 mecze. 263 spotkania rozegrał Kosiński, 238 Hnatio, 235 Karaś, 229 Kukla, 165 Wyparło, 106 Szarmach, 104 Domarski. Z obecnie grających zawodników Stali najwięcej spotkań rozegrał Grzegorz Tomasiewicz - 62 mecze, Mateusz Matras - 61, Krystian Getinger 60 – jednak należy pamiętać, że to są dane na koniec poprzedniego sezonu.

Z ciekawych informacji warto zaznaczyć, że na boisku w Mielcu zagrało dwóch mistrzów świata: Paul Breitner – zawodnik Realu Madryt i Lukas Podolski – zawodnik Górnika Zabrze.

Ciekawostką podaną przez naszego rozmówcę jest również ta, że piłkarz Cezary Tobolik - zawodnik francuskiej drużyny RC Lens, który zaczynał w Stali Mielec, jako jedyny Polak do tej pory zagrał w reprezentacji Reszty Świata w meczu z ZSRR. Natomiast jego ojciec - Helmut Tobolik - strzelił w 1961 roku pierwszą bramkę dla Stali Mielec w I lidze (wtedy najwyższa klasa rozgrywkowa).

Zbigniew Mycek 

Od 33 lat jest nauczycielem wychowawcą internatu przy PZPSW w Mielcu. Kibicem Stali Mielec jest od zawsze, na dobre i na złe. Sport dla niego - jak to sam określił - to najważniejsza rzecz w życiu z tych nieważnych.

W wolnym czasie uwielbia spacerować po lesie, a w sezonie jesiennym zbierać grzyby. Lubi także zwiedzać Polskę. Dawniej z kolegami jeździł po całym kraju i zwiedzał ciekawe miejsca, również te związane ze sportem. Nie omijał także wydarzeń sportowych w odwiedzanych miejscach, był np. na meczu żużla w Gdańsku. A czasem specjalnie wybierał takie miejsca, żeby być na jakimś stadionie na meczu – np. w Gdyni był na meczu Bałtyku Gdynia ze Stalą Mielec.

Zbyszek czyta dużo książek sportowych. W młodych latach na przełomie lat 80 i 90 grał około 5 lat w zespole juniorskim Gryfu Mielec, w którym rozegrał 109 meczów. Oczywiście ma z tamtych lat wyniki meczów, w których grał. Ten czas bardzo dobrze wspomina, z zespołem zwiedził całą południową Polskę, jeżdżąc na zgrupowania i mecze. Poleca młodym ludziom taką przygodę z piłką nożną.

Na mecze w Mielcu stara się chodzić i zawsze kibicować swojej ulubionej drużynie.