15 lat minęło jak sen... Co się u nas zmieniło za czasów Unii?

Jak wyglądała Polska w okresie przed dofinansowaniami z Unii Europejskiej? Tylko jedna długa autostrada i prawie całkowity brak dróg ekspresowych. Po piętnastu latach nasza gospodarka jest ponad dwa razy silniejsza. Na pewno do Unii Europejskiej pretensje mogą mieć palacze, którzy przez podwyżki akcyzy muszą na jedną paczkę papierosów wydać o dziesięć złotych więcej niż 15 lat temu. 

 Wszystko się zmienia

Ostatnie piętnaście lat przyniosło ogromny rozwój polskiej gospodarki. W porównaniu z 2004 r. wartość PKB w Polsce wzrosła o 124 proc, nawet mimo kryzysu finansowego, który hulał w tym czasie na świecie. Jednym z powodów wzmocnienia gospodarki było zniesienie cła na produkty sprzedawane do innych państw UE. Nasze firmy zaczęły wysyłać towary na bogatszy Zachód. Wartość towarów, które wysyłamy do starej Unii, i wartość polskiego eksportu wzrosła trzykrotnie.

W porównaniu z 2004 r. zupełnie zmieniła się też sytuacja na krajowym rynku pracy. Poziom bezrobocia jest dziś trzykrotnie niższy niż wówczas. Tutaj akurat główną zasługą nie są miejsca pracy masowo tworzone przez polskie firmy, ale emigracja, która sprawiła, że tylko w dwóch krajach UE - Wielkiej Brytanii i Niemczech - przebywa łącznie niemal półtora miliona Polaków. I to akurat smutne dane, że liczba emigrantów wzrosła pięciokrotnie. Tyle osób straciliśmy już raczej na zawsze, tyle układa sobie życie za granicą. Wskazuje na to liczba pieniędzy, jaką emigranci  wysyłają do Polski. W 2006 roku to było 2,5 proc. polskiego PKB, dzisiaj to 1,3 proc. Nie chcą już tu budować domów, tylko ściągają do siebie rodziny i tak układają sobie życie. 

 Gdy wchodziliśmy do Unii Europejskiej, w Polsce aktywnych zawodowo było ok. 13,8 mln osób. Teraz to ponad 16,5 mln osób. To pokazuje, że poziom zatrudnienia wyraźnie wzrósł i że powstało wiele miejsc pracy. Jednocześnie społeczeństwo starzeje się na w oczach. W 2017 r. 21 proc. Polaków było w wieku emerytalnym, a w 2004 r. to było tylko15 proc. Coraz mniej jest ludzi młodych.

Zmianą, którą widać na pierwszy rzut oka w Polsce po wstąpieniu do Unii, jest stan naszych dróg, a zwłaszcza długość sieci autostrad i dróg ekspresowych. W 2004 roku mieliśmy kilka fragmentów autostrad porozrzucanych to tu, to tam, głównie na południu Polski. Za czasów członkostwa w UE długość polskich autostrad wzrosła ponad trzy razy, a dróg ekspresowych aż 15-krotnie. 

Nie zmieniły się za bardzo kursy walut. Za euro płacimy nieco mniej, za dolara nieco więcej. Najgorsza jest sytuacja osób mających kredyt we frankach, bo w przypadku tej waluty kurs wymiany poleciał w górę na łeb na szyję. 

Za wzrostem gospodarczym poszła poprawa jakości życia Polaków. Żyjemy dłużej, a w dodatku za większe pensje i emerytury. Ogólnie dochody przeciętnego Polaka są dziś mniej więcej dwa razy wyższe niż piętnaście lat temu. Żeby nie było zbyt różowo, wzrosły też ceny, ale ogólnie stać nas dziś na więcej. Wzrost cen, którego tak obawialiśmy się przed wejściem do Unii, najbardziej dotknął kierowców i tych, którzy nie wyobrażają sobie życia bez chleba z masłem... Bo cena kostki masła poszła bardzo w górę. Co ciekawe i co pewnie cieszy wielu Polaków, koszt pół litra wódki jest dziś niemal taki sam, jak piętnaście lat temu.

- W 2004 roku Polacy stanowili tylko pół  procent wśród 10 proc. najbogatszych Europejczyków. Teraz jest już o wiele lepiej, bo obecnie to 1,5 proc. Z kolei w 2004 roku 23 proc. Polaków zaliczało się do grona najbiedniejszych mieszkańców UE. Teraz i ta liczba spadła do 12 procent.  Statystycznie więc pomału, małymi kroczkami, wychodzimy z naszej biedy, a dołączamy, jeśli nie do czołówki, to przynajmniej do europejskiej średniej. 

Mielec sroce spod ogona nie wypadł

W całym powiecie mieleckim przy wsparciu Unii Europejskiej zrealizowano przez te 15 lat aż 1035 projektów. Dotyczyły one przeróżnych dziedzin. Od budowy dróg i chodników, przez ochronę środowiska, rozwój firm, po imprezy organizowane przy wsparciu unijnym - to wszystko działo się na naszych oczach. 

Projekty były - i są - małe i duże. Niektórych nie sposób nie zauważyć, jak nowej hali sportowej czy budynku biblioteki miejskiej. Inne będą widoczne tylko dla wąskiej grupy zainteresowanych, jak zwiększanie ilości miejsc w przedszkolach. Jedno jest pewne - z pomocy Unii Europejskiej skorzystaliśmy wszyscy. Nie ma przecież osoby, która nie jeździłaby wyremontowaną drogą albo przeszła się nowo położonym chodnikiem, nie poszła na imprezę dofinansowaną z Unii. 

Przed 15 lat mielczanie mieli sporo nadziei, ale i obaw dotyczących wejścia do Unii Europejskiej. Na wybory poszło wtedy 56% mieszkańców powiatu. Czego bali się i na co mieli nadzieję? 

O tym możemy poczytać w archiwalnych numerach "Korso". Nasi czytelnicy sporo nadziei wiązali z otwarciem granic i możliwością pracy czy studiowaniem za granicą, jednakże więcej było obaw. Przede wszystkim związanych ze wzrostem cen, nałożeniem limitów na nasze firmy i wzrostem bezrobocia, zalewem niezdrowej żywności z Zachodu, wzrostem biurokracji... Pewnie wiele z tych lęków się spełniło, ale jeśli przed piętnastoma laty popatrzylibyśmy na dzisiejsze pensje, na nowe inwestycje, na poziom bezrobocia, to czy uwierzylibyśmy własnym oczom?