W Mielcu są mogiły powstańców styczniowych [FOTO]

Na mieleckich cmentarzach pochowanych jest kilkunastu powstańców pochodzących z Mielca lub osiadłych tu po upadku powstania. Często te zapomniane mogiły mijamy nie zdając sobie sprawy z tego jak ważne dla naszej narodowej tożsamości osoby, upamiętniają. Ofiara i czyn powstańczy z 1863/64 roku dały podwaliny do powstania Legionów Piłsudskiego co było istotne dla odzyskania Niepodległości w 1918 roku. Pamięć o powstaniu i powstańcach to nasz obowiązek – komentuje Jerzy Skrzypczak z Muzeum Historii Regionalnej w Mielcu.

Na cmentarzu Parafialnym przy ulicy Sienkiewicza, nieopodal głównego wejścia, z łatwością odnajdziemy grób Mieczysława Prus-Koryckiego. Urodził się w Radomiu i był oficerem armii carskiej. Walczył w Powstaniu Styczniowym od samego początku, a po jego upadku majątek rodzinny uległ konfiskacie a on emigrował do Francji. W 1872 roku powrócił do kraju i osiedlił się w Mielcu. Był inżynierem dróg. Jego aktywności społecznej zawdzięczamy powstanie Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Mielcu. Podobną kartę powstańczą ma pochodzący z Siennicy koło Krasnegostawu, a pochowany w Mielcu, Antoni Fibich. Związał się z Mielcem, osiedlając się w nim po upadku powstania. Pracował jako notariusz, ale aktywnie udzielał się społecznie. Nieopodal grobu Fibicha pochowany jest Stanisław Pohoski, który podobnie jak poprzednicy, osiedlił się w Mielcu. Był inżynierem dróg.

W starej części cmentarza pochowany jest także Hipolit Szanecki. Po klęsce powstania został zesłany na Sybir, skąd powrócił w rodzinne strony w 1871 r. W Mielcu osiedlił się w 1873 r. Pamięć o Stanisławie Damse zachowuje dziś niemal zupełnie zniszczony nagrobek. Urodził się w Warszawie. Po upadku powstania emigrował do Francji, skąd przeniósł się do Mielca. W obawie przed represjami zmienił nazwisko (Stanisław Mikucki). W Mielcu założył teatr amatorski i angażował się w rozwój oświaty.

Tuż obok odnajdziemy grób Józefa Turczynowicza, który, podobnie jak wymienieni wcześniej, znalazł w Mielcu schronienie po upadku Powstania Styczniowego. W ścianie kaplicy cmentarnej znajdziemy skromne wspomnienie Walentego Działowskiego. Pochodził z Kielecczyzny, ale osiedlił się w Mielcu w 1859 r. i stąd udał się do powstania, w którym stracił nogę. Po powrocie do Mielca zajmował się rymarstwem. Był darzony niezwykła estymą w Mielcu.

Podobnie honorowano pochodzącego z Mielca Wojciecha Weryńskiego. Weryński walczył w powstaniu w oddziałach Czachowskiego i Kality- Rębajły. Po powstaniu powrócił w rodzinne strony i kierował cechem mieleckich szewców. Ciekawą kartę zapisaną w powstaniu ma pochowany na rzochowskim cmentarzu Leon Czajkowski. Był synem rzochowskiego młynarza. W powstaniu walczył pod Langiewiczem i Czachowskim w wielu bitwach. Po powstaniu zmuszony był ukrywać się przez kilka lat nim powrócił do Rzochowa. Po odzyskaniu niepodległości uhonorowany został stopniem oficerskim. Zmarł w 1927 r. Spoczywa nieopodal Kaplicy Sękowskich. 

Groby mieleckich powstańców styczniowych niszczeją. W najgorszym stanie jest obecnie nagrobek Stanisława Damse znajdujący się na cmentarzu przy ul. Sienkiewicza.  Od kilku lat czynione są starania, by w budżecie miasta znalazły się środki na renowację nagrobków. Usilne zabiegi nie dają pożądanego rezultatu gdyż brak jest zrozumienia i wrażliwości włodarzy. Starania o pozyskanie środków z funduszy zewnętrznych także nie przynoszą pożądanego skutku. W ubiegłym roku, jako stowarzyszenie, bezsutecznie aplikowaliśmy do fundacji zajmujących się finansowaniem takich działań o środki na renowację nagrobka Damse’go i Czajkowskiego. Zwracamy na to uwagę i czynimy nadal starania w tym kierunku - dodaje Marek Zalotyński, radny miejski. 

22 stycznia br. w 158 rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego Stowarzyszenie Społeczno - Edukacyjne „Orzeł Biały-Strzelec”, klub historyczny "Prawda i Pamięć" we współpracy i pod patronatem posła Fryderyka Kapinosa zorganizowali dla mielczan na wspólne wypominki. Tego dnia spotkano się o godzinie 16 przed główną bramą Cmentarza Parafialnego, by przejść ścieżkę powstańczych mogił w Mielcu.