Północ dzisiejszego Podkarpacia to tereny, gdzie splatały się wpływy różnych grup etnicznych i etnograficznych. Osadnicy z Mazowsza spotykali w Puszczy Sandomierskiej osadników z Małopolski, na szlakach handlowych przez Łańcut, Przeworsk i Rzeszów krzyżowały się drogi i interesy ludzi wielu gwar i kultur. Dzięki temu lasowiacka i rzeszowska kultura ludowa stanowiły wspaniałą tkaninę, w której na wspólnej osnowie podkarpackiego krajobrazu przeplatały się różnorakie wątki. Do tego splatania nawiązuje tegoroczne hasło Europejskich Dni Dziedzictwa – „Polski splot”.
Wszystko zacznie się 8 września o godz. 12.00 w szkole z Trzebosi, w której Anna Woźniak poprowadzi warsztaty dla dzieci od 6. roku życia „Przez dziurkę od klucza”. W ich trakcie uczestnicy będą badać fotografie mieszkańców naszego regionu z okresu międzywojennego i opowiadać o nich za pomocą własnoręcznie wykonanych kolaży ze zdjęć.
Nie będzie to jednak koniec opowieści w skansenie. O godz. 16.30 Anna Woźniak i Joanna Sarnecka – opowiadaczki historii, zaprezentują w kościele z Rzochowa spektakl pod tytułem „Opowieści Pustelnika”. Będzie to krótki wybór historii opowiadanych niegdyś przez kaznodziejów głoszących w podkarpackich kościołach. Przytaczane z ambon egzemplarz autorki skomponowały tak, by razem splatały się w jedną całość, opowieść o człowieku, który pragnął dowiedzieć się, jak żyć i jak zbawić swoją duszę.
Całość stanowi więc próbę połączenia sztuki opowieści z teatrem nawiązującym do tradycji ulicznej, kuglarskiej. Słowom towarzyszy lira korbowa, instrument od dawna bliski opowieściom, którego brzmienie samo w sobie przypomina narrację, otwiera i budzi gotowość do słuchania. O wrażenia muzyczne zadba Katarzyna Wińska, lirniczka.
W programie imprezy będzie się przeplatać sacrum i profanum, dlatego też po przedstawieniu w kościele przyjdzie czas na muzykę i taniec w plenerze. O godz. 18.30 w sektorze wstępnym odbędą się warsztaty tradycyjnych tańców Lasowiaków i Rzeszowiaków. Poprowadzi je Artur Szlachetka – tancerz Zespołu Pieśni i Tańca Połoniny, miłośnik tańców wiejskich i współorganizator imprez tanecznych na terenie Podkarpacia. Zobaczymy, że etnochoreograficzne tradycje regionu to splot różnorodnych wpływów i motywów, tworzących wielobarwną, niepowtarzalną całość.
Nowe umiejętności będzie można wykorzystać już o godz. 19.30. Wtedy bowiem zacznie się potańcówka z kapelą Przewrotniacy. Grupa ta wykonuje melodie lasowiackie i rzeszowskie przy użyciu tradycyjnego instrumentarium – skrzypiec, basów i klarnetu. Wierność tradycji i żywiołowość wykonania zjednały jej przychylność jury Ogólnopolskiego Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym, którego sama kapela, jak i Henryk Marszał, prymista i legendarny już skrzypek, byli laureatami. Tańcząc do melodii z rożnych części Podkarpacia uczestnicy będą mogli przekonać się, w jak wzorzystą tkaninę układają się różne wątki wiejskiego dziedzictwa kulturowego.
Uzupełnieniem tych atrakcji będzie możliwość zwiedzenia chałupy tkacza z Woli Zarczyckiej. Znajdują się tam krosna, na których powstawały jeszcze niedawno wspaniałe stroje ludowe.
Oto plan dnia:
12.00 – 14.30 – warsztaty „Przez dziurkę od klucza” (dzieci od 6. roku życia, szkoła z Trzebosi)
16.30 – 17.30 – spektakl pt. „Opowieści Pustelnika” (kościół z Rzochowa)
18.30 – warsztaty tradycyjnych tańców (wiata rekreacyjna w sektorze wstępnym)
19.30 – potańcówka z kapelą Przewrotniacy (wiata rekreacyjna w sektorze wstępnym)
Tego dnia bilet do skansenu kosztuje 1 zł.
