W trakcie gorączki dziecko może zachowywać się inaczej niż zwykle, co niejednokrotnie skłania nas do zmierzenia temperatury. Ma zaczerwienione policzki, jest mu gorąco lub zimno, nie ma apetytu, pokłada się, nie ma ochoty na zabawę, jest marudne i rozdrażnione. Po podaniu leków przeciwgorączkowych, gdy temperatura spadnie, obserwujemy lepsze samopoczucie i powrót do normalnej aktywności.
Co robić?
Gorączkujące dziecko powinno zostać w domu. Nie musi leżeć w łóżku, przykryte po szyję grubą kołdrą – pozwólmy mu na taką aktywność, na jaką ma ochotę. Należy podawać dziecku dużo płynów do picia, nie zmuszać do jedzenia.
Warto mieć w domowej apteczce środki przeciwgorączkowe, dostosowane do wieku dziecka. W razie niepokojących objawów zasięgnąć porady lekarskiej.
Pomiar temperatury
Temperaturę ciała dziecka można mierzyć na kilka sposobów. U noworodków i niemowląt w odbycie, używając termometru z cienką, najlepiej giętką końcówką. Wygodnie jest położyć dziecko na swoich kolanach twarzą do dołu, tak aby nóżki zwisały swobodnie. Końcówkę termometru posmarować wazeliną lub maścią do pośladków.
Tak zmierzoną temperaturę odczytujemy, odejmując od wyniku na termometrze 0,5 stopnia Celsjusza (czyli 5 kresek na termometrze z podziałką). Można też mierzyć temperaturę w uchu przy użyciu przystosowanego do tego celu termometru.
U starszych dzieci mierzymy pod pachą lub w ustach. Termometry paskowe nie są godne polecenia, gdyż podają tylko orientacyjną wartość ciepłoty ciała. W czasie pomiaru dziecko należy uspokoić, przemawiając do niego łagodnie, przytulając, pokazując zabawkę lub książeczkę.
Stan podgorączkowy
Temperaturę pomiędzy 37 – 37,5 °C nazywamy stanem podgorączkowym. Oznacza on, że w organizmie ma miejsce jakiś proces chorobowy lub inne zaburzenie jego normalnego funkcjonowania. W większości przypadków stan podgorączkowy jest korzystny dla organizmu, mobilizując jego naturalne siły obronne do walki z chorobą.
Obserwując u dziecka taką temperaturę, nie należy podawać żadnych leków, ale spokojnie zaczekać na dalszy rozwój wypadków. Jeśli powodem podwyższonej temperatury jest przeziębienie lub inna łagodna infekcja, można podać sok z malin czy bzu czarnego lub dostępne w aptekach syropy wspomagające na bazie naturalnych składników.
Obniżanie gorączki
Środki przeciwgorączkowe stosujemy, gdy temperatura przekroczy 38°C. Do leków bezpiecznych i skutecznych u dzieci należy paracetamol i ibuprofen. Istnieje wiele preparatów tych substancji w postaci syropów, czopków i tabletek. Są dostępne w aptekach bez recepty.
Nie należy dzieciom, zwłaszcza małym, podawać pyralginy ani aspiryny czy polopiryny. Oprócz leków, można zastosować okłady schładzające, które zawsze należy poprzedzić podaniem pół godziny wcześniej leku przeciwgorączkowego.
Okłady powinny być letnie, nigdy zimne, i kładziemy je na ograniczoną część ciała, np. na jedną rączkę czy nóżkę. Nie wolno zanurzać całego dziecka w chłodnej wodzie, gdyż może to spowodować szok termiczny.
Płyny
Pamiętajmy, że gorączkujące dziecko traci dużo płynów, pocąc się. Dlatego trzeba mu zapewnić więcej napojów niż zwykle, a najlepszym napojem jest woda.
Warto skonsultować się z lekarzem, jeżeli:
- gorączka trwa ponad dobę
- niezależnie od długości trwania gorączki, jeżeli występują dodatkowe objawy, jak silny kaszel, ból w dowolnej części ciała, wysypka, sinica, duszność, wymioty, biegunka
- zachowanie dziecka znacznie różni się od tego, które zwykle obserwujemy, np. długo śpi w nietypowych dla siebie porach, jest zbyt spokojne lub pobudzone.
Drodzy Rodzice, to Wy najlepiej znacie swoje dziecko. Jeżeli uważacie, że "coś z nim jest nie tak", nie wahajcie się szukać pomocy lekarskiej.
lek. Agnieszka Czepiel
Ordynator Oddziału Dziecięcego Szpitala Powiatowego w Kolbuszowej
