Czy to koniec ośrodka "SOS Życie"? [OŚWIADCZENIE FUNDACJI]

Wszystko wydarzyło się na początku grudnia. O negatywnym wyniku audytu został powiadomiony NFZ, który wstrzymał kontrakt. Fundacja nie może wykonywać mammografii. Zagrożony jest także program realizowany z Funduszy Europejskich, który zakłada przebadanie wszystkich kobiet w województwie.

Ośrodki realizujące programy profilaktyczne przechodzą obowiązkowe audyty. Taką kontrolę w Fundacji SOS Życie przeprowadził Centralny Ośrodek Koordynujący z Warszawy. Brak kontraktu z NFZ oznacza, że ani działający od niemal 30 lat Ośrodek Diagnostyki Chorób Nowotworowych, ani jedyny cytomammobus nie może już robić badań przesiewowych. Przyczyna to negatywny wynik audytu, czyli oceny zdjęć mammograficznych zrobionych w Mielcu. Pracownicy Fundacji są zaskoczeni, bo w ciągu roku robią w sumie kilkanaście tysięcy zdjęć, a umowę rozwiązano oglądając tylko dwa.

– Dwa zdjęcia nie mogą przekreślić ogromnej pracy fundacji – mówi dyrektor fundacji, Łucja Bielec.

– Wyraziliśmy sprzeciw, ponieważ nie otrzymaliśmy do tej pory, chociaż się upominamy, opisu do tych decyzji. Każda kontrola powinna wykazać co jest złego i w jaki sposób to naprawić. My takiego opisu nie otrzymaliśmy - dodaje Łucja Bielec.

Fundacja drugi już raz ma taką sytuację. W 2009 roku dzięki odwołaniom i interwencji ministra zdrowia, pieniądze na badania zostały przywrócone. Łucja Bielec ma nadzieję, że teraz będzie podobnie. Mielecka Fundacja SOS Życie w czasie swojej 30-letniej działalności przebadała 300 tysięcy kobiet, wykrywając niemal 800 nowotworów.

Podkarpacki Oddział Wojewódzki NFZ informuje, że zgodnie z obowiązującymi przepisami, warunkiem udzielania świadczeń w zakresie badań mammograficznych jest uzyskanie przez placówkę służby zdrowia pozytywnego wyniku audytu klinicznego przeprowadzonego nie rzadziej niż raz na 2 lata przez niezależny ośrodek kliniczny - Centrum Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie. Z powodu braku pozytywnego ww. audytu dla Fundacji "SOS Życie", konieczne jest wstrzymanie wykonywania badań przez ww. placówkę - informuje Podkarpacki Narodowy Fundusz Zdrowia.

Teraz pacjentki z Mielca i okolic muszą wybierać najbliższe ośrodki diagnostyczne, gdzie można wykonać mammografię: w Tarnobrzegu, Kolbuszowej, Stalowej Woli czy Rzeszowie. Cytologię nadal można wykonać w Mielcu. Publikujemy oświadczenie Fundacji w tej sprawie.

OŚWIADCZENIE FUNDACJI SOS ŻYCIE

Audyt kliniczny, który zakwestionował jakość wykonywanych w ośrodku Fundacji SOS Życie, oceniał 2 badania mammograficzne. W okresie, którego dotyczył tj. od października 2018 r. do lipca 2019 r. w ośrodku wykonaliśmy ok. 7000 badań mammograficznych. Nie zgadzamy się z takim traktowaniem naszej pracy, tym bardziej, że jesteśmy jednym z 6 ośrodków w kraju, które wypracowywały model skryningu w Polsce i jakość badań, a co za tym idzie skuteczna wykrywalność wczesnego nowotworu piersi u kobiet jest najwyższym celem naszego działania od 1995 roku.

Realizacja profilaktycznych badań mammograficznych dla kobiet na Podkarpaciu to podstawowa działalność Fundacji SOS Życie nieprzerwanie od 25 lat, ciesząca się zaufaniem trzech pokoleń Podkarpackich kobiet. Nie potrafimy wytłumaczyć, dlaczego na podstawie 2 badań zamknięto możliwość dostępu kobietom do wykonywania profilaktycznej mammografii w naszym ośrodku. Nie otrzymaliśmy opisu ani komentarza do audytu pomimo że przewiduje to regulamin str.5 pkt 3.

6 grudnia 2019 r. Narodowy Fundusz Zdrowia w Rzeszowie, pomimo naszego zakwestionowania audytu, przedstawił nam aneks do umowy na realizację Populacyjnego Programu Profilaktyki Wczesnego Wykrywania Raka Piersi. Pismem w tej sprawie zostaliśmy przymuszeni do "zgodnego" rozwiązania umowy za porozumieniem stron na 1 rok, zarówno dla cytomammobusu jak i stacjonarnego ośrodka. W przypadku niepodpisania  tego aneksu karencja zerwania umowy przez NFZ trwałaby 5 lat.

Czynimy starania aby ośrodek mógł podjąć realizację populacyjnego programu wczesnego wykrywania raka piersi. Poprosiliśmy o wsparcie Marszałka Województwa Podkarpackiego Władysława Ortyla oraz Europosła UE Tomasza Porębę. Jeśli ośrodek niezwłocznie nie wznowi przesiewowych badań jego istnienie jest zagrożone z przyczyn ekonomicznych.

W styczniu 2018 roku uruchomiliśmy nowy mammograf, w pełni cyfrowi i nowoczesny, na którym wykonujemy przesiewowe badania mammograficzne. Aparat mammograficzny spełniający najwyższe kryteria i objęty ciągłą kontrolą jakości, którą nadzoruje specjalista fizyk medyczny. Testy kontroli jakości wykonywane są codziennie przez techników radiologów. Ponadto co roku aparat podlega kontroli instytucji specjalistycznej. Wszystkie kontrole wskazują, że jakość wykonywanych badań mammograficznych jest na najwyższym poziomie. Aparat przeszedł wszystkie testy podstawowe i testy specjalistyczne, które także co roku realizuje Centralny Ośrodek Koordynujący. Wszystkie te testy dotyczą jakości obrazu, a wyniki kontroli są pozytywne. Nie ma żadnych uwag, więc sprzęt spełnia wszystkie kryteria.

Dostrzegamy absurd procedury audytu klinicznego, a jej konsekwencje wiążą się z jednoznacznym zakończeniem działalności  ośrodka, zwolnieniem personelu i ograniczeniem dostępności do badań profilaktycznych  kobietom w wojewódzkie podkarpackim. Na dodatek niech potwierdzeniem absurdalności całej tej sytuacji będzie fakt, że ośrodek Fundacji może nadal wykonywać badania pogłębionej diagnostyki mammograficznej, na tym samym sprzęcie, przez ten sam personel medyczny, choć wymagają one dużo wyższych standardów i skomplikowanych procedur, niż badania podstawowe. Nie zgadzamy się z tym absurdem i oświadczamy, że ośrodek Fundacji SOS Życie dotrzymuje wysokich standardów jakości badań mammograficznych, co potwierdzają wszystkie dotychczasowe kontrole i audyty.

O jakości badań mammograficznych świadczą również liczby wykrytych zmian nienowotworowych i nowotworowych. Dotychczas wykonaliśmy ponad 300 tysięcy badań i wykryliśmy ponad 800 raków piersi. Nie zgadzamy się na wyrywkową ocenę pracy naszego ośrodka, skutkującą zerwaniem kontraktu z NFZ. Ocena najlepszych zdjęć nie powinna być istotą kontroli, której skutek jest tak restrykcyjny i krzywdzący Nie zgadzamy się z takim sposobem kategorycznego oceniania jakości wykonywania przesiewowych populacyjnych programów wczesnego wykrywania raka piersi.

W tej chwili badania są wykonywane na nowym mammografie cyfrowym, który bez udziału technika dobiera najlepsze parametry za każdym razem. Mammmogramy są dzięki temu powtarzalne, a ich jakość potwierdzana jest w codziennych testach. Technik układa pierś prawidłowo, uruchamia procedurę i nie ma wpływu na jakość techniczną obrazu. Lekarze specjaliści oceniają każdy mammogram podwójnie, z należytą starannością i nie mają żadnych uwag odnośnie ich jakości.

Z przeprowadzonego audytu nie wynikają żadne wskazania co trzeba poprawić, aby audyt kliniczny mógł być zaliczony. Wykonany audyt kliniczny, ze zmienianymi co roku kryteriami, nie służy weryfikacji jakości badań mammograficznych. Jest wyłącznie narzędziem do zamykania ośrodków realizujących program profilaktyki raka piersi w Polsce i pozbawianiem dostępności do badań profilaktycznych dla kobiet w Polsce. Konsekwencją audytu jest to, że w ciągu ostatnich 10 lat zamknięto  około 200 pracowni mammograficznych  w całej Polsce. Przez ostatnie kilkanaście lat nie zorganizowano żadnych spotkań z realizatorami badań mammograficznych w Polsce by wesprzeć je organizacyjnie. Zlikwidowano również wojewódzkie ośrodki koordynujące.

Łucja Bielec

Fundacja SOS Życie z Mielca