Coraz więcej ludzi potrzebuje pomocy psychologa [ROZMOWA]

W zeszłym tygodniu w Mielcu byliśmy świadkami tragicznej śmierci młodego człowieka, który zmarł w wyniku skoku z wieżowca w centrum miasta. Nie znamy do końca przyczyn tego zdarzenia, ale jednak warto po raz kolejny porozmawiać o tym, że w naszym społeczeństwie mamy coraz więcej osób z problemami psychicznymi, z którymi nie potrafią sobie poradzić. Nie widzą innego rozwiązania. Chcą tylko jednego - zakończenia tego ogromnego psychicznego bólu, który cały czas odczuwają. Na nasze pytania odpowiada psycholog Izabela Augustyn. 

Jak ważne jest otoczenie osoby, która przeżywa załamanie nerwowe? Chodzi nam o kogoś, kto może zobaczyć pierwsze symptomy załamania u osoby bliskiej.

 Zacznijmy od tego, że przyczyny samobójstwa mogą być bardzo różne - społeczne, finansowe, emocjonalne, spowodowane chorobami psychicznymi oraz fizycznymi, z powodu przeżytych traum lub nadużywania substancji psychoaktywnych, z nadmiernej ilości stresu. Jedno jest pewne - temat jest ważny i bardzo aktualny. Sytuacja każdego z nas na pozór może wydawać się podobna, ale w rzeczywistości jest inna. Różnimy się od siebie, dlatego "wyłapywanie" pierwszych sygnałów wskazujących na zły stan psychiczny może być i często bywa trudne. Czy ważne jest otoczenie? Z pewnością. Jeśli w tym otoczeniu znajduje się ktoś, komu można zaufać i od kogo można otrzymać wsparcie - to cenny zasób. Bywa też tak, że najlepszym pomysłem będzie jednak zmiana tego otoczenia. Czasami tym wsparciem będzie wskazanie specjalisty lub zrobienie zakupów, ponieważ osoba będąca w kryzysie może mieć trudność z zadbaniem o podstawowe czynności. Przede wszystkim warto zapytać, czego na danym etapie potrzebuje? Jeśli dana osoba cierpi na choroby natury psychologicznej, istotna będzie tutaj pomoc terapeutyczna. Bardzo ważna będzie tutaj higiena psychiczna - dbanie o sen, odżywianie, uprawianie aktywności fizycznej. 

Jak rozpoznać, że jest coś nie tak, że ktoś potrzebuje pomocy. Czy da się to rozpoznać samemu?

Słuchajmy się nawzajem - może koleżanka lub nasze dziecko doświadcza nękania i nie wie, co ma w dalszym ciągu zrobić? A może uznaje, że jest to normalne, a samopoczucie z dnia na dzień pogarsza się. Niestety, nie da się ukryć, że istotnym czynnikiem jest dostępność sposobu samobójstwa jako rozwiązania. Ważnym jest, aby nie oceniać samobójstwa jako objawu słabości lub braku siły. Zamiast tego, należy je traktować jako tymczasowe zaburzenie myślenia, które może dotknąć każdej osoby. Dlatego należy znać czynniki ryzyka i podejmować działania zapobiegawcze, takie jak szukanie pomocy i wsparcia, które mogą pomóc w radzeniu sobie z problemami emocjonalnymi i stresem życiowym, które mogą prowadzić do samobójstwa. Bądźmy uważni na samych siebie. Należy pamiętać, że jednak nikt nie czyta nam w myślach. Chociaż mówienie o wewnętrznych trudnościach do najłatwiejszych nie należy, to warto tej pomocy szukać. Na rynku jest bardzo szeroki dostęp do różnego rodzaju specjalistów, więc jeśli nie chcemy dzielić się tym, co dla nas jest najtrudniejsze z najbliższymi (mamy do tego pełne prawo) - specjalista np. pod postacią psychologa/terapeuty będzie osobą adekwatną.

Opiszmy, jak można pomóc osobie z wykrytym załamaniem? Terapia? Jaka i ile czasu trwa?

Warto rozmawiać z osobami, które wykazują objawy depresji, beznadziejności lub skłonności samobójczych, ponieważ rozmowa może pomóc w zmniejszeniu poczucia izolacji i osamotnienia. Osoby, które przeżywają trudne sytuacje życiowe, potrzebują wsparcia emocjonalnego, takiego jak wyrażenie zrozumienia i sympatii, słuchanie ich problemów i oferowanie wsparcia w razie potrzeby. Jeśli zauważysz u kogoś objawy depresji lub samobójcze myśli, skieruj tę osobę do specjalisty od zdrowia psychicznego, który może pomóc w diagnozowaniu i leczeniu problemów emocjonalnych. Zachęcaj do aktywności fizycznej, która może pomóc w redukcji stresu i poprawie nastroju, co z kolei może zmniejszyć ryzyko samobójstwa. Ważne jest, aby zmniejszyć dostępność potencjalnie niebezpiecznych środków, takich jak broń, leki i substancje toksyczne, szczególnie u osób, które wykazują skłonności samobójcze. Jeśli chodzi o korzystanie z pomocy terapeutycznej, ważne jest to, aby dobrać odpowiedni nurt i specjalistę dla siebie (skuteczność różnych nurtów jest podobna). Trudno jest określić czas trwania takiego procesu, ponieważ zależy on od bardzo wielu czynników. 

Jak wygląda kwestia zgłaszania się do psychologa, terapeuty? Czy jest to już powszechne zjawisko? Czy dalej się wstydzimy szukać pomocy u psychologa?

Obserwuję, że coraz więcej osób chętniej zgłasza się z różnego rodzaju trudnościami do psychologów, terapeutów, coachów. Taka pomoc staje się popularniejsza, co można obserwować po kolejkach do danego gabinetu. Praca w gabinecie do najprzyjemniejszych aktywności nie należy, dlatego z bardzo różnych powodów wiele osób nie zechce się zgłosić po taką pomoc, natomiast coraz więcej osób docenia jej pozytywny wpływ na własne życie. Chociaż bywa trudno, to z pewnością warto.

 Interesuje nas też kwestia tego, czy macie obecnie "dużo pracy", czy są duże kolejki do psychologów, terapeutów w takich ośrodkach jak wasz?

Warto podkreślić, że w Fundacji "Auxilium" można uzyskać bezpłatną pomoc różnych specjalistów, w tym psychologów oraz terapeutów. Do dyspozycji osób potrzebujących wsparcia jest również dostępny telefon zaufania. Gabinety są oblegane, a czas oczekiwania na wizytę jest zależny od danego specjalisty. 

Jak to tragiczne zdarzenie wpływa na rodzinę, najbliższych osoby, która się zabiła? Czy trzeba tutaj pracować z takimi ludźmi?

Jeśli samobójstwo zostanie bezpośrednio uwzględnione w naszym zakresie uwagi, na przykład gdy dokona go ktoś z naszej rodziny, środowiska lub gdy zostanie nagłośnione, wówczas może stać się ono powszechnie dostępnym rozwiązaniem. Z tego powodu objęcie nadzorem/opieką najbliższych jest konieczne. Należy również zachować ostrożność w odniesieniu do miejsc, które są znane z prób samobójczych i zminimalizować ryzyko takich prób dla ludzi przebywających w tych miejscach. Samobójstwo osoby bliskiej jest bardzo traumatycznym wydarzeniem dla jej rodziny i najbliższych. W chwili otrzymania informacji o śmierci, często panuje szok, poczucie osamotnienia i bezradności. Osoby związane z samobójcą często odczuwają poczucie winy i pytają siebie, co mogły zrobić inaczej, żeby zapobiec temu tragicznemu wydarzeniu? Wsparcie psychologiczne ma za zadanie pomóc w radzeniu sobie z emocjami, takimi jak żal, gniew, poczucie straty i poczucie niesprawiedliwości, a także w samym procesie żałoby. Ważne jest, aby w trudnym czasie żałoby nie pozostawać w izolacji i szukać pomocy, gdy tego potrzebujemy.