Lanolina - historia
Historia stosowania lanoliny rozpoczęła się wraz z historią hodowli owiec. Ta substancja została wyodrębniona podczas prania wełny owczej - odzyskiwanie tłuszczu zwierzęcego w trakcie czyszczenia wełny owczej stało się początkiem przemysłu lanolinowego. Gruczoły łojowe u owiec odkładają na wełnie grubą warstwę naturalnego tłuszczu, które pełni funkcję ochronną (zapobiega niekorzystnemu działaniu czynników atmosferycznych, takich jak słońce, wiatr, deszcz). Zawartość tego tłuszczu w strzyżonym runie waha się od 10 do 25% wagi. Lanolina zalicza się do grupy wosków, gdyż jej głównym składnikiem są estry i poliestry wysokocząsteczkowych alkoholi i kwasów tłuszczowych, wolnych alkoholi i steroli. Zawiera też śladowe ilości kwasów (kwas karnaubowy, stearynowy i cerotynowy) i węglowodorów. Należy pamiętać, że ten tłuszcz, podobnie jak każdy produkt naturalny, może różnić się składem procentowym poszczególnych składników. Lanolinę pozyskuje się w postaci emulsji O/W (emulsja typu olej w wodzie). Dzięki następnym operacjom - oddzielanie od wody, pranie i oczyszczanie - otrzymywana jest lanolina dobrej jakości, która nadaje się do celów kosmetycznych czy farmaceutycznych.
Zastosowanie i działanie na skórę
Lanolina nie rozpuszcza się w wodzie, ale jest w stanie wchłonąć jej dużą ilość, stąd stosowana jest jako naturalny emulgator. Jej działanie emulgujące (pozwalające łączyć niemieszalne substancje, z których przynajmniej jedna jest cieczą, prowadzące do powstania trwałej emulsji) wykorzystywane jest w produkcji różnych preparatów - maści farmaceutycznych i kremów o różnych właściwościach, a także materiałów opatrunkowych (przyspiesza gojenie ran i łagodzi stany zapalne). Surowiec ten można również używać jako nośnik substancji czynnych - spotykana jest m.in. w preparatach farmaceutycznych zawierających tlenek cynku. Lanolina stosowane jest też w produkcji kosmetyków kolorowych, np. pomadek i błyszczyków do ust. Istotne są właściwości lanoliny jako środka oczyszczającego, wygładzającego i natłuszczającego - pomaga regulować gospodarkę wodną skóry i zmiękczać naskórek. Naturalnym czynnikiem zmiękczającym skórę jest łoj - odgrywa on ważną rolę w procesie regulacji wilgotności skóry. W wyniku utraty wody skóra staje się popękana i szorstka, zmniejsza się jej elastyczność. Lanolina różni się pod względem chemicznym od łoju, jednak doskonale go zastępuje.
Wielokierunkowe działanie lanoliny na skórę:
- działa jak smar w pęknięciach warstwy rogowej skóry, zmniejsza uczucie szorstkość i daje efekt gładkości;
- tworzy film na powierzchni skóry, dzięki czemu zmniejsza odparowywanie wody oraz zatrzymuję wodę na powierzchni skóry w postaci zemulgowanej;
- wykazuje zdolność penetracji (dobrze przenika w głąb skóry).