W przypadku wszystkich wskazanych wyżej podmiotów, z wyjątkiem oskarżyciela publicznego, podmioty te mogą zaskarżyć jedynie rozstrzygnięcia naruszające ich prawa (tj. podmioty te muszą mieć interes prawny w zaskarżeniu danego wyroku).
Apelacja jest wnoszona do sądu drugiej instancji za pośrednictwem sądu, który wydał dany, zaskarżony wyrok. Co do zasady, złożenie apelacji winno zostać poprzedzone złożeniem wniosku o uzasadnienie wyroku sądu pierwszej instancji. Następnie po doręczeniu stronie, która złożyła taki wniosek wyroku wraz z uzasadnieniem, strona ta winna w terminie czternastu dni od dnia tego doręczenia wnieść apelację. Apelacja jest wnoszona na piśmie i nie podlega opłacie sądowej. Apelacja winna spełniać wymogi przewidziane dla każdego pisma procesowego, a także wymogi szczególe przewidziane już dla tego środka zaskarżenia. Tym samym, w apelacji strona powinna, między innymi wskazać zaskarżone orzeczenie, a także to czy zaskarża je w całości lub w części (jest to tak zwany zakres zaskarżenia).
Strona może zaskarżyć także tylko uzasadnienie orzeczenia. Skarżący powinien w apelacji wskazać także „o co wnosi”, tj. np. czy wnosi o zmianę zaskarżonego orzeczenia, a jeśli tak to w jaki sposób, uchylenie tego orzeczenia (i np. umorzenie postępowania lub przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania). Jeżeli apelacja jest sporządzana przez podmiot profesjonalny, tj. pełnomocnika lub obrońcę, którym może być, na przykład adwokat rumia to powinna ona zawierać także zarzuty stawiane rozstrzygnięciu. Inaczej mówiąc apelacja ta powinna precyzyjnie wskazywać jakie uchybienia popełnił sąd pierwszej instancji (mające charakter naruszenia przepisów prawa materialnego, przepisów postępowania, dokonania błędnych ustaleń faktycznych, uchybień związanych z wymierzoną karą oraz pozostałymi środkami reakcji karnej lub tzw. bezwzględnych przyczyn odwoławczych).
Apelacja taka powinna także zwierać uzasadnienie. Zauważyć należy też, że apelacja od wyroku sądu okręgowego orzekającego jako sąd pierwszej instancji musi zostać sporządzona i wniesiona przez podmiot profesjonalny (tzw. przymus adwokacko-radcowski).
Regułą jest rozpoznawanie apelacji na rozprawie (jedynie w określonych w ustawie przypadkach może ona zostać rozpoznana na posiedzeniu). W przypadku, gdy postępowanie przygotowawcze było prowadzone w formie dochodzenia, apelacja jest rozpoznawana – co do zasady – w składzie jednego sędziego.
Strony, w tym zwłaszcza skarżący mogą wziąć udział w rozprawie apelacyjnej oraz zabierać na tej rozprawie głos, w tym w szczególności składać oświadczenia lub zgłaszać wnioski, w tym – w określonych sytuacjach – także wnioski dowodowe. Sąd odwoławczy orzeka wyrokiem, którym utrzymuje w mocy wyrok sądu pierwszej instancji lub zmienia zaskarżony wyrok, ewentualnie uchyla ten wyrok.
