Dzień Sołtysa. Wspominamy plebiscyt KORSO Super Sołtys powiatu mieleckiego [ARCHIWALNE ZDJĘCIA]

Dokładnie 10 lat temu, w 2013 roku, redakcja tygodnika Korso zorganizowała wybory Supersołtysa. Plebiscyt ten cieszył się dużą popularnością, a supersołtysem powiatu mieleckiego została Anna Kopacz z Pława, zdobywając 1068 głosów.

Anna Kopacz prowadziła od samego początku plebiscytu, ale jak przyznała - nie była pewna zwycięstwa. 

Drugie miejsce w plebiscycie zajął Mieczysław Strzelczyk, zdobywając 582 głosy. Na podium znalazł się także Bronisław Występek z Chorzelowa z 313 głosami. Nagrodzeni zostali również sołtysi z miejsca czwartego i piątego, czyli Józef Świerczek z Tuszowa Narodowego (300 głosów) i Jan Stec z Dębiaków (296 głosów). Burmistrz Radomyśla Wielkiego nagrodził sołtysów ze swojej gminy - Marka Wolaka z Dulczy Wielkiej,  Aleksandra Mroza z Żarówki oraz Kazimierza Krężla ze Zdziarca. 

Pierwsza dziesiątka sołtysów w plebiscycie Korso:

• Anna Kopacz - Pławo (1068 głosy)
• Mieczysław Strzelczyk - Goleszów (582 głosy)
• Bronisław Występek - Chorzelów (313 głosów)
• Józef Świerczek - Tuszów Narodowy (300 głosów)
• Jan Stec - Dębiaki (296 głosów)
• Ryszard Czepiel - Wampierzów i Marek Wolak - Dulcza Wielka (141 głosów)
• Mieczysław Sroczyński - Pierzchne (139 głosów)
• Janusz Tymuła - Gawłuszowice (132 głosy)
• Jerzy Głaz - Trześń (105 głosów)
• Stanisław Miłoś - Surowa (94 głosy).

W naszym kraju jest ok. 40 tysięcy sołtysów. Są w tym gronie i kobiety, i mężczyźni, to osoby w różnym wieku – łączy je społecznikowska pasja. Na co dzień są pośrednikami między mieszkańcami wsi a urzędami gmin. Pracę sołtysa wspomaga rada sołecka. Kadencja trwa 4 lata i często dana osoba pełni funkcję sołtysa kilka kadencji. Dawniej zarządzaniem wsi zajmowali się głównie mężczyźni, ale to się cały czas zmienia i coraz więcej kobiet dobrze odnajduje się w tej funkcji. 

Sołtys objęty jest ochroną prawną przysługującą funkcjonariuszom publicznym, dokładnie taką, jaką ma prezydent, poseł, senator, radny, sędzia czy prokurator. Oznacza to, że za naruszenie nietykalności cielesnej podczas pełnienia obowiązków służbowych przez sołtysa lub w związku z nimi sąd może ukarać sprawcę grzywną, karą ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat trzech.

Głównym zadaniem sołectwa jest dbanie o to, by zaspokajać potrzeby ludzi mieszkających  w danej wsi. Na zebraniach wiejskich ustala się więc przede wszystkim sprawy istotne dla mieszkańców. Zazwyczaj do końca września każdego roku uchwala się wnioski o dofinansowania, które następnie rozpatrywane są  przez radę gminy i ewentualnie mogą być uwzględnione w budżecie gminy na następny rok. Zebranie sołeckie podejmuje również uchwały w sprawie dysponowania majątkiem sołectwa oraz wydaje opinię w takich sprawach, jak plany miejscowego zagospodarowani czy lokalizacji. Prawo uczestnictwa i wybierania w zebraniu wiejskim mają wszyscy mieszkańcy sołectwa, którzy ukończyli 18 rok życia.

Zarówno sołtys, jak i członkowie rady sołeckiej wybierani są spośród kandydatów przez stałych mieszkańców sołectwa, którzy uprawnieni są do głosowania. Tym samym sołtysem może zostać każda osoba, której przysługuje prawo wybieralności, czyli jest obywatelem polskim albo posiada obywatelstwo Unii Europejskiej, ukończy 18 lat i stale zamieszkuje na obszarze danego sołectwa.

  Zebranie wiejskie  najczęściej zwołuje sołtys z własnej inicjatywy, na wniosek rady sołeckiej bądź mieszkańców. Uczestnicy zebrania mają prawo do zabierania głosu w dyskusji, przedstawiania wniosków i projektów uchwał, głosowania. W zebraniu wiejskim mogą uczestniczyć także przedstawiciele rady gminy. Uchwały zebrania wiejskiego podejmowane są w trybie jawnym, z wyjątkiem wyboru oraz odwołania sołtysa, a także członków rady sołeckiej. Zebranie wiejskie otwiera i przewodniczy mu sołtys. W razie jego nieobecności zebraniem kieruje najstarszy wiekiem członek rady sołeckiej lub inny wybrany przez zebranie członek rady. Porządek obrad uchwala zebranie wiejskie.

 Przy wykonywaniu swoich zadań sołtys współdziała także z radą sołecką, która składa się z kilkunastu mieszkańców sołectwa. O ostatecznym kształcie rady decyduje najczęściej statut. Rada ma jednak charakter wyłącznie opiniodawczy i doradczy. Prawa do wybierania sołtysa nie daje z kolei samo posiadanie nieruchomości gruntowych czy budynków na terenie sołectwa (o ile nie wiąże się ono ze stałym zamieszkiwaniem).